CHARDIN, John, Sir. Des vortrefflichen Ritters Chardin des grossen Königs in Persien Hoff-Handelsmanns, Curieuse Persian- und Ost-Indische Reise-Beschreibung..., Λειψία, [Gleditsch, 1687].
O Γάλλος έμπορος κοσμημάτων και ταξιδιώτης Jean Chardin (1643-1713), γιος εμπόρου, γεννήθηκε στο Παρίσι. Η περίοδος της νεότητάς του παραμένει άγνωστη, και ό,τι γνωρίζουμε για αυτόν μάς παραδίδεται σχεδόν εξολοκλήρου στα χρονικά των ταξιδιών του. Στα 1664 ξεκίνησε το πρώτο του ταξίδι για την Περσία, όπου έφτασε στα 1666. Το δρομολόγιό του δεν μας είναι γνωστό εκτός του ότι πέρασε από την Κωνσταντινούπολη και τη Μαύρη Θάλασσα. Ο Σάχης Αμπάς Β΄ αγόρασε από τον Chardin κοσμήματα μυθώδους αξίας. Στα 1667 ο Chardin ταξίδεψε προς τις ανατολικές Ινδίες, όπου και συνάντησε δύο άλλους Γάλλους περιηγητές, τον J. Thevenot και τον J. B. Tavernier. Παρέμεινε στην πόλη Σιράζ, επισκέφτηκε τα ερείπια στην Περσέπολη και παρέτεινε την παραμονή του στην Περσία έως το 1669, για να επιστρέψει τελικώς στο Παρίσι στα 1670.
Η μεγάλη εμπορική επιτυχία του πρώτου του ταξιδιού τον οδηγεί να αποτολμήσει ένα δεύτερο, μόλις δεκαπέντε μήνες από την επιστροφή του. Καλύτερα οργανωμένος αυτή τη φορά, φτάνει στη Σμύρνη απ’ όπου αρχίζει μια μακρά οδοιπορία που θα διαρκέσει δύο χρόνια, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, τη Γεωργία, την Αρμενία και την Περσία. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του έπεσε θύμα ληστών, που του πήραν σχεδόν όλα τα υπάρχοντά του. Παρέμεινε στο Ισφαχάν τέσσερα χρόνια και ταξίδεψε σε διάφορες περιοχές από την Κασπία Θάλασσα έως τον Περσικό κόλπο και τον Ινδό ποταμό. Έχοντας αποκτήσει μεγάλη περιουσία, επέστρεψε στην Ευρώπη από τη θαλάσσια οδό του ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Το 1681 ο Jean Chardin κατέφυγε στο Λονδίνο εξαιτίας του διωγμού των Ουγενότων στη Γαλλία. Κατάφερε να ενταχθεί στην υψηλή κοινωνία της Αγγλίας, ονομάστηκε χρυσοχόος του βασιλιά, χρίστηκε Λόρδος κι έμεινε γνωστός ως Sir John Chardin. Μερικά χρόνια αργότερα τον βρίσκουμε στις Κάτω Χώρες, όπου υπηρέτησε στην αγγλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών.
Το χρονικό του ξεχωρίζει από παρόμοια ταξιδιωτικά χρονικά της εποχής του, καθόσον δεν επαναλαμβάνει στερεότυπα θέματα για τη διοίκηση και τα ήθη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλά αντιθέτως μας παραδίδει αξιόπιστες παρατηρήσεις για τα πολιτικά τεκταινόμενα, αλλά και την πρώτη κάπως ολοκληρωμένη εικόνα (τόπος και ιστορία) της Γεωργίας. Ο Chardin απεβίωσε προτού ολοκληρώσει το τρίτο και πιο περιγραφικό κεφάλαιο του ταξιδιού του. Tο έργο του άρχισε να κυκλοφορεί από το 1686, ολοκληρώθηκε στα 1711 και η τελευταία έκδοση του, η πιο πλήρης, χρονολογείται στα 1811.
Αυτόπτης μάρτυς γεγονότων στην περσική αυλή και γνώστης της περσικής γλώσσας, ο Chardin συμβουλεύτηκε επίσης τα έργα σημαντικών Περσών γεωγράφων για τη συγγραφή του έργου του. Παρατηρητικός, καλός αναλυτής, ειλικρινής και δίκαιος, παρέδωσε ένα από τα πιο σημαντικά χρονικά για την Περσική Αυτοκρατορία. Πολλοί από τους πίνακες που κοσμούν τις εκδόσεις του χρονικού του σχεδιάστηκαν από τον Γάλλο ζωγράφο J. Grelot, τον οποίο συνάντησε στην Κωνσταντινούπολη και του ζήτησε να τον συνοδεύσει στα ταξίδια του στη μακρινή Περσία.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (18)
-
Άποψη της Τιφλίδας στη Γεωργία. Στο βάθος το κάστρο Ναρικάλα.
-
Πίνακας με τα ονόματα των δώδεκα ιμάμηδων του Σιιτικού Ισλάμ (Ιράν).
-
Επίσημο δείπνο στο οποίο συμμετείχε ο συγγραφέας κατά την επίσκεψή του στην Τιφλίδα της Γεωργίας.
-
Κάτοψη του καθεδρικού ναού Ετσμιαντζίν (4ος αιώνας), στην Αρμενία.
-
Άποψη της Ταυρίδας στο Ιράν. Στο βάθος αριστερά (θέση L) το τέμενος Αλισάχ.
-
Άποψη του Σουλτανίγιε στο Ιράν. Στο βάθος το μαυσωλείο Ιλ-Χαν Ολζεϊτοού, ή Σκέπη του Σουλτανιγιέ.
-
Βασιλικός ταφικός θάλαμος στο μαυσωλείο της Φατιμά Μαεσουμέ, στο Ιράν.
-
Ο ταφικός θάλαμος του βασιλιά Σαφί στο ομώνυμο μαυσωλείο στην Κομ του Ιράν.