SONETTI, Bartolommeo Dalli
Ο Βενετός ναυτικός, Bartolomeo –πιθανότατα ονομαζόμενος Bartolomeo Zamberti ή κατ’ άλλους ο Bartolomeo Turco, ο φίλος του Λεονάρντο Ντα Βίντσι– δημοσίευσε την πρώτη έντυπη συλλογή με ναυτικούς νησιωτικούς χάρτες (isolario). Το νησολόγιο αυτό περιέχει ξυλογραφίες με χάρτες των νησιών, οι οποίοι συνοδεύονται από έμμετρα, με τη μορφή σονέτων, σχόλια, γεωγραφικού, ιστορικού και αρχαιολογικού χαρακτήρα, συνηθισμένη πρακτική τον 14ο και 15ο αιώνα σε γεωγραφικά έργα. Ο συγγραφέας στους πρώτους στίχους αποκαλεί το έργο του «Periplous Nisson». Η πρώτη έκδοση έγινε στα 1485 και επανακυκλοφόρησε στα 1532.
Ο Bartolomeo, ο οποίος μετά από αυτήν την έκδοση έμεινε γνωστός με το ψευδώνυμο Bartolomeo dalli Sonetti, πραγματοποίησε περίπου δεκαπέντε ταξίδια στο νησιωτικό Αιγαίο. Έτσι το έργο αυτό, αν και δανείζεται πολλά στοιχείο από το χειρόγραφο πρωτοπόρο νησολόγιο του Cr. Buondelmonti, αποτελεί ένα από τα πρώτα έντυπα νησολόγια, που προορίζεται πλέον για πρακτική χρήση και διευκόλυνση των ναυτικών. Στους χάρτες σημειώνονται οι ύφαλοι και τα επικίνδυνα σημεία πλεύσης. Τα σονέτα, σε ζωντανή δημώδη γλώσσα, αποδίδουν τα τοπωνύμια με τη σύγχρονη και όχι αρχαΐζουσα προφορά, ενώ παράλληλα υπάρχουν πολλές λυρικές παραδρομές και επιρροές από τον Δάντη και τον Βιργίλιο.
Συντάκτης: Ιόλη Βιγγοπούλου